Tarczyca bajkalska jest jednym z nielicznych surowców roślinnych, na temat którego powstało tak wiele opracowań naukowych. Jest to jeden z najlepiej poznanych gatunków w zakresie związków flawonoidowych. Posiada w swoim składzie takie związki jak bajkalina, bajkaleina, wogonina, wogonozyd i wiele innych. Badania przedstawiają jej skuteczność pod kątem antynowotworowym, przeciwstarzeniowym, ochronnym, przeciwutleniającym. Wykorzystywana od lat w medycynie chińskiej jako ochrona przeciwko astmie, alergii, chorobom układu pokarmowego, jako środek przeciwbakteryjny, przeciwwirusowy i przeciwgrzybiczny.
Tarczyca bajkalska- działanie
Stres oksydacyjny jest brakiem równowagi między natężeniem procesów oksydacyjnych- nadmiarowi wolnych rodników, a przeciwdziałającym systemem antyoksydacyjnym. Wolne rodniki są przyczyną większości chorób, ponieważ uszkadzając błonę komórkową doprowadzając komórkę do śmierci. Reaktywne formy tlenu powodują utlenianie białek, tłuszczów i DNA, co w konsekwencji prowadzi do takich chorób jak miażdżyca, nowotwory, choroby neurodegeneracyjne. W badaniach wykazano, że flawonoidy, które są zawarte w tarczycy bajkalskiej usuwają rodnik hydroksylowy, rodnik DPPH i rodnik alkilowy w zależności od zastosowanej dawki. Największy potencjał wykazały bajkaleina i bajkalina, które skutecznie hamowały utlenianie się tłuszczów w mitochondriach mózgu szczurów. Ponadto wykazano, że bajkaleina i bajkalina znacząco chronią komórki nerwowe przed uszkodzeniami wywołanymi nadtlenkiem wodoru. Na podstawie otrzymanych wyników wywnioskowano, że bajkalina i bajkaleina mogą być wykorzystywane do leczenia uszkodzeń mózgu, związanych z wolnymi rodnikami, np. w chorobie Alzheimera czy Parkinsona.
W roku 2001 opublikowano pracę, w której wykazano, że bajkalina ma bezpośredni wpływ na syntezę chemokin, cytokin i proliferację limfocytów T w liniach komórkowych człowieka. Cytokiny i chemokiny, gdy ich stężenie w tkankach jest duże, opowiedziane są m.in. za powstawanie chorób autoimmunologicznych i za patogenezę tkanek. W badaniu użyto hodowlę in vitro, w której zostały uwolnione cytokiny i chemokiny. Dodanie do hodowli ekstraktu z tarczycy bajkalskiej zahamowało aktywności tych białek poprzez zmianę ekspresji ich genów, przy czym ekspresja genów zdrowych komórek nie została zmieniona.
W procesach nowotworowych działania flawonoidów tarczycy bajkalskiej polega na blokowaniu karcynogenezy na poziomie transkrypcji i translacji, ale przede wszystkim doprowadzają komórkę nowotworową do apoptozy. Wykazano, że ekstrakty bajkaliny hamują wzrost komórek białaczki limfatycznej, chłoniaka i szpiczaka. Ponadto wogonina zawarta w tarczycy bajkalskiej hamuje odwrotną transkryptazę telomerazy- enzym, który występuje w dużej ilości w komórkach nowotworowych. Obecność enzymu pozwala dzielić się komórkom nowotworowym, dlatego jego zahamowanie skraca cykl życia komórki nowotworowej.
W badaniu opublikowanych w 2002 roku wykazano, że wogonina, tak jak benzodiazepiny (leki przeciwlękowe), łączy się z receptorem benzodiazepinowym, który jest częścią większego kompleksu receptorowego, zwanego receptorem GABA-ergicznym. Działaniu przeciwlękowym wogoniny nie towarzyszyły charakterystyczne dla benzodiazepin skutki uboczne jak uczucie senności czy osłabienie siły mięśniowej.
W innym badaniu porównano działanie hepatoprotekcyjne tarczycy bajkalskiej i Sylimarolu. Badanie przeprowadzono na szczurach, u których uszkodzenie wątroby wywołane zostało tetrachlorkiem węgla. Wykazano, że podania wyciągu z tarczycy bajkalskiej zwierzętom spowodowało mniejsze uszkodzenia komórek wątroby w porównaniu do Sylimarolu- znanego leku działającego ochronnie na wątrobę.
Podsumowanie
Tarczyca bajkalska- można ją uznać za substancje adaptogenną, czyli taką substancję, która usuwa toksyny, zwiększa odporność na stres, usprawnia pracę układu krążenia, poprawia samopoczucie i usuwa zmęczenie, zmniejsza zachorowalność na nowotwory, alergie i choroby autoimmunologiczne. Ponadto wykorzystywana jest pomocniczo w leczeniu boreliozy, dzięki jej właściwościom przeciwbakteryjnym i neuroprotekcyjnym.
Bibliografia
1. Gao Z. i in.: Free radical scavenging and antioxidant activities of flavonoids extracted from the radix of Scutellaria baicalensis Georgi, Biochimica et Biophysica Acta (BBA) – General Subjects, Volume 1472, Issue 3, 16 November 1999, Pages 643-650
2. Karpińska E.: Właściwości przeciwzapalne i przeciwnowotworowe Scutellaria baicalensis Georgi, Borgis – Postępy Fitoterapii 4/2010, s. 215-223
3. Gao Z. i in.: Protective effects of flavonoids in the roots of scutellaria baicalensis georgi against hydrogen peroxide-induced oxidative stress in hs-sy5y cells, Pharmacological Research, Volume 43, Issue 2, February 2001, Pages 173-178
4. Kulbacka J. i in.: Stres oksydacyjny w procesach uszkodzenia komórek, Pol. Merk. Lek., 2009, XXVII, 157, 44
5. Kwok Min H. i in.: Anxiolytic effect of wogonin, a benzodiazepine receptor ligand isolated from Scutellaria baicalensis Georgi, Biochemical Pharmacology, Volume 64, Issue 9, 1 November 2002, Pages 1415-1424
6. Niedworok J. i in.: Porównawcze badania nad hepatoprotekcyjnym działaniem bajkaliny i Sylimarolu, Herba Polonica – Tom 45, Numer 3 (1999)
Brak komentarzy